१२ कार्तिक २०८२, मंगलवार
Latest:
११ असोज, भक्तपुर । सिद्धि गणेश बचत तथा ऋण सहकारी संस्था लि. को सञ्चालक समितिको आयोजना तथा ने.म.कि.पा. केन्द्रीय सचिव प्रेम सुवालको प्रमुख आतिथ्यतामा संस्थाको समिति, उपसमिति,कर्मचारी, लघुवित्त समूह र स्वयमसेवकहरुको सहभागितामा शुभ विजया दशमी(मोहनी नखाः) र शुभ दिपावली(स्वन्ती नखाः) २०८२ एवं नेपाल संबत् ११४६(न्हूँःद) को उपलक्ष्यमा तथा संस्थाको ३१औं वार्षिक साधारण सभा(क्षेत्रगत) मा सहयोग गर्नुहुने सम्पूर्णमा शुभकामना आदानप्रदान तथा धन्यवाद ज्ञापन कार्यक्रम सिद्धि गणेश तालिम हल, खँचामा सम्पन्न भयो ।
कार्यक्रमका प्रमुख अतिथि नेमकिपाका केन्द्रीय सचिव प्रेम सुवालले सहकारी संस्थाले बैंक जस्तो बचत र ऋणको मात्र कारोबारमा सिमित नभई समाज र सदस्यहरुको हित हुने कार्य गर्नुपर्नेमा जोड दिनुभयो । उहाँले समुदायमा आधारित भई सहकारी सञ्चालन गर्न कानूनले बाधा पुगेको खण्डमा ती कानूनहरु परिमार्जन गर्नुपर्नेमा सुझाव दिनुपर्ने बताउनुभयो । उहाँले विदेशी सहकारी संस्थाहरुले कृषिलाई प्राथमिकता दिई कृषकहरुलाई कृषि औजार र प्रविधि उपलब्ध गराउने भन्नुहुँदै हाम्रो देशमा पनि यस प्रकारका गतिविधि गरी किसान र मजदुर वर्गको विकास गर्नुपर्ने बताउनुभयो ।
प्रमुख अतिथि सुवालले धेरै सहकारी संस्था समस्यामा पर्नाले देशमा रहेका ३२ हजार सहकारी मध्ये गरी १७ हजार सहकारी निष्कृय रहेको हुनाले सो सहकारीलाई आवश्यक कार्यवाही गर्न नियामनकारी निकायको योजनाले रहेको बारे अवगत गराउनु भयो ।
उहाँले गत भाद्र २३ र २४ गते भएको जेन–जि आन्दोलनमा भएको घटनाको स्मरण गरी सो परिस्थिति निम्तिनुमा संविधानिक परिसदबाट पूर्व अवलोकन र आकलन नहुँनु मुख्य कारण रहेको बताउँदै सो घटनाका सहभागीले २४ गते भएको जनधनको क्षतिमा मादक पदार्थ सेवन गरी घुसपेठ गर्नेहरुको कारणले भएको जानकारी प्राप्त भएको उल्लेख गर्नुभयो । साथै आयोजकले योजना गरेको विपरित बढी संख्या संलग्न भई सो घटना हुन गएको बारेमा जानकारी पनि दिनुभयो । आन्दोलनमा सहभागी भएका युवाहरुले पूर्ण जानकारी नभई सहभागी हुनाले पनि जनधनको क्षति भएको हुनाले अभिभावकहरुले आफ्नो सन्तानहरुलाई सो बारेमा शिक्षा दिनुपर्ने बताउनु भयो ।
उहाँले विद्यार्थीहरु हाल विज्ञान, अंग्रजी र गणित विषयमा कमजोर देखिएको कारणले यस संस्थाले आफ्नो तालिम हलमा सो विषयहरुको विहान बेलुका कक्षा सञ्चालन गरी विद्यार्थीहरुलाई सहयोग गर्न सुझाव दिनुभयो । उहाँले राम्रो बोली र संगतले असल व्यक्तित्वको परिभाषा दिने भन्नुहुँदै राम्रो बोेली बोल्ने बानी विकास घरबाट नै सुरु हुने हुँदा यसमा अभिभावकहरुको अहम भुमिका रहने बताउनुभयो ।
कार्यक्रमका सभापति एवं संस्थाका अध्यक्ष रुद्र नारायण लाखाले राष्ट्रिय सहकारी नियमन प्राधिकरणबाट जारी निर्देशन अनुसार साधारण सभा सञ्चालन भएकोे जानकारी दिनुभयो । उहाँले संस्थाको लाभाशं प्रतिशत कम हुनुमा संस्थाले ऋण सुरक्षण कोषमा विगतको भन्दा बढि रकम व्यवस्थापन गर्नको कारण हो भन्नुहुँदै सदस्यहरुको कारोवारको आधारमा सहकारी ऐन नियमावली बमोजिम बचत कर्ता र ऋणी सदस्यहरुलाई संरक्षित पुँजी फिर्ता कोष वितरण हुने समेत जानकारी दिनुभयो । साथै संस्था स्थापना कालमा यस संस्थाले अन्य सदस्यहरुको साथ साथै आफ्नो पनि व्यक्तिगत क्षमता अभिबृद्धि भएको र संस्थाबाट ऋण उपभोग गरी व्यवसाय सञ्चालन गरेको स्मरण गर्नुभयो ।
कार्यत्रक्रममा संस्थाका उपाध्यक्ष विष्णु राम दुमरुले सिद्धि गणेश साकोस एक सफल सहकारी बन्नुमा सदस्यहरुको वर्षौ देखिको योगदानको देन रहेको बताउनुभयो । उहाँले सदस्यहरुको साँस्कृतिक स्तर उत्थान गर्न भाषा सम्बन्धी तालिम सञ्चालन गर्नुपर्ने बताउनुभयो । हालै सम्पन्न भएको ३१औं वार्षिक साधारण सभाको सूचना तथा गतिविधिहरु सामाजिक सञ्जालमा प्रकाशन गर्दा सदस्यहरुको विभिन्न गुनासोलाई स्वागत गर्दै सामाजिक सञ्जालमा भन्दा पनि कार्यालयमै आई सुझाव दिएमा अझ राम्रो हुने कुरा उल्लेख गर्नुभयो ।
कार्यक्रममा संस्थाका सचिव विष्णु प्रसाद दुमरुले संस्था ३१ वर्ष देखि सदस्य एवं समुदायको हित र विकासका लागि निरन्तर लागी परेको बताउनुभयो । उहाँले विगतमा कृषकहरुसंग अन्न बाली मात्र हुने तर नगद नभएको अवस्थामा साहु महाजन सँग ऋण लिँदा ऋणको साँवा एकमुष्ट भुक्तानी गर्नुपर्दा किसान र न्यून आय भएकाहरुलाई समस्या भएको बताउँदै न्यून आय भएका सदस्यहरुको आर्थिक, सामाजिक र साँस्कृतिक विकास गर्न हेतुले संस्था स्थापना भएको भन्नुभयो । उहाँले संस्थाको आमन्त्रणमा पाल्नुभएको विभिन्न प्रमुख अतिथिहरुको सुझाव अनुरुप इमानदारिता र सिद्धान्तको पालन गरी संस्था सञ्चालन गर्दा संस्था सुरक्षित र सफल भएकोे उल्लेख गर्नुभयो ।
कार्यक्रममा संस्थाका कोषाध्यक्ष जयराम गोर्खालीले संस्थामा हाल शेयर पूँजी २६ करोड २२ लाख ४७ हजार, जगेडा कोष २७ करोड ५८ लाख ७३ हजार, अन्य कोषहरु ३ करोड २७ लाख १० हजार, कूल बचत रकम २ अर्व ६६ करोड ४४ लाख ५४ हजार , ऋण लगानी १ अर्व ८३ करोड ४४ लाख ९० हजार, तरलता ५१ करोड ३ लाख ९४ हजार र कूल सम्पत्ती ३ अर्व ३४ करोड १२ लाख ६२ रहेको जानकारी दिनुभयो । उहाँले अध्ययन र अनुसन्धान गर्नुपर्नेमा जोडदिँदै सहकारी संस्थाले उत्पादनमूलक क्षेत्रमा ऋण लगानी गर्नुपर्ने बताउनुभयो । कार्यक्रममा संस्थाका व्यवस्थापक शिला गोसाईले पनि बोल्नुभएको थियो ।
भक्तपुर, ४ असोज
नेपालकै अधिक सदस्य रहेको संस्थाको रुपमा रहेको सिद्धि गणेश बचत तथा ऋण सहकारी संस्थाले पहिलो पटक संस्थाबाहेकका अन्य व्यक्तिलाई अतिथि नबनाइकन साधारणसभा गरेको छ । १७ हजार ८ सय सदस्य रहेको भक्तपुरको सिद्धि गणेशले अजिमा पार्टी महल, स्टार बैंक्वेट र महेश्वरी बैंक्वेटमा गरी ३ ठाउँमा एकै दिन एकै समयमा शनिवार क्षेत्रगत रुपमा साधारणसभा गरेको हो ।
संस्थाको ३१ औं साधारणसभाले कोषाध्यक्ष जयराम गोर्खालीद्वारा प्रस्तुत आ.व. २०८१।०८२ को श्रोत तथा उपयोग तर्फ तीन अर्ब छबिस करोड एकतीस लाख त्रिचालीस हजार एक सय नौ रुपैंयाँ र आय तथा व्यय तर्फ पच्चिस करोड चालिस लाख सन्तानब्बे हजार आठ सय पच्पन्न रुपैयाँको यथार्थ आर्थिक प्रगति प्रतिवेदन पारित गरेको थियो ।
आ.व.२०८२।०८३ को स्रोत तथा उपयोग तर्फ तीन अर्व छतीस करोड रुपैया र आय तथा व्यय तर्फ एक्काईस करोड अठहत्तर लाख बाह्र हजार रुपैयाँको अनुमानित बजेट तथा कार्यक्रमहरु पारित गरेको थियो । सभाले संचालक समितिको तर्फवाट सचिव विष्णु प्रसाद दुमरुद्वारा प्रस्तुत आ.व. २०८१।०८२ को प्रगति प्रतिवेदन तथा आ.व. २०८२।०८३ को प्रस्तावित कार्यक्रमहरु पनि सर्वसम्मतले पारित गरेको छ ।
सभाले लेखा सुपरिवेक्षण समितिको तर्फवाट संयोजक राम प्रसाद लाखाजुद्वारा प्रस्तुत आ.व. २०८१।०८२ को लेखा सुपरिवेक्षण समितिको प्रतिवेदन पारित गर्ने निर्णय गरेको थियो । संस्थाको संचालक समितिको निर्णय अनुसार आ.ब २०८१।८२ को शेयर पूँजीमा ६% करकट्टि सहितको दरले लाभांश वितरण गर्ने प्रस्ताब पारित गर्ने निर्णय पनि गरेको छ ।
यसैंगरी संस्थाका संचालक समितिको निर्णय अनुसार आ.ब २०८१।८२ को संरक्षित पुँजी फिर्ता कोषमा रहेको रकम मध्ये रु ५० लाख रकम नियमानुसार वितरण गर्ने प्रस्ताब पारित गर्ने निर्णय पनि साधारणसभाले गरेको छ । साधारणसभाअन्तर्गत अजिमा पार्टी महलमा भएको कार्यक्रममा संस्थाका अध्यक्ष रुद्रनारायण लाखाले ३१ जनाबाट शुरु भएको सिद्धि गणेशमा हाल १७ हजार ६ सय सदस्य पुगेकोमा खुशी प्रकट गर्नुभयो । विगतमा साधारणसभामा उत्कृष्ट बचतकर्ता, उत्कृष्ट ऋणीलाई सम्मान गर्दै आएकोमा अहिले राष्ट्रिय सहकारी प्राधिकरणले कुनै पनि किसिमको उपहार, सम्मान, भोजभतेर र परिवहन खर्च नदिनु भनेकाले सोहीअनुरुप साधारणसभा मितव्ययितापूर्वक सम्पन्न गरेको जानकारी दिनुभयो ।
सहकारीका कोषाध्यक्ष जयराम गोर्खालीले बदलिंदो परिस्थिति र लगानीमा भएको कमीले गर्दा ७ करोड ८७ लाख नाफा कमाउने लक्ष्य राखिएकोमा आर्थिक वर्ष २०८१।८२ मा ४ करोड ६४ लाख ३२ हजार रुपैयाँ मात्र नाफा आर्जन भएको जानकारी दिनुभयो । यसवर्ष खुद नाफा लक्ष्यभन्दा धेरै कम हुनुमा ऋण नोक्सानी व्यवस्था राष्ट्रिय सहकारी नियमन प्राधिकरणको निर्देशन बमोजिम ऋण नोक्सानी व्यवस्थामा १ करोड ६९ लाख ७ हजार व्यवस्था गर्नुपरेका कारणले पनि भएको स्पष्ट पार्नुभयो ।
संस्थाका सञ्चालक रत्नश्वरी चवालले सचिवको प्रतिवेदन पेश गर्दै संस्थाको शेयर पुँजी २६ करोड २५ लाख ४५ हजार रुपैयाँ बचत तथा निक्षेप २ अर्ब ६४ करोड २० लाख ५६ हजार, जगेडा कोष २७ करोड ५८ लाख ४५ हजार, संरक्षित पुँजी फिर्ता कोष ८२ लाख ४९ हजार ६सय१३, सहकारी प्रवद्र्धन कोष १ लाख ६४ हजार, अन्य कोषहरु २ करोड ४५ लाख, सदस्य ऋण लगानी १ अर्ब ८२ करोड ६८ लाख २३ हजार गरी कुल ३ अर्ब २६ करोड ३१ लाख ४३ हजारको सम्पत्ति रहेको विवरण पेश गर्नुभयो ।
संस्थाका व्यवस्थापक शिला गोसाइँले नियमनकारी निकायबाट विभिन्न समयमा जारी भएका निर्देशन र मापदण्डको परिपालना गरेकै कारण सिद्धि गणेश सहकारी सुरक्षित रहेको र जनताको मनमनमा बस्न सफल भएको बताउनुभयो । कार्यक्रममा लेखा समितिका संयोजक रामप्रसाद लाखाजुले सुपरिवेक्षण समितिको प्रतिवेदन प्रस्तुत गर्नु भएको थियो । सो कार्यक्रममा सञ्चालक राजन लाखाले ३ वटा क्षेत्रगत साधारणसभाले १० –१० जना सदस्यहरुलाई निर्णय प्रमाणिकरण गर्ने व्यक्तिको रुपमा चयन गरेको जानकारी दिनुभयो।
संस्थाको क्षेत्र नं ५ र ६ को साधारणसभा महेश्वरी बैक्वेट थुसाचामा सम्पन्न भयो । साधारणसभामा उपाध्यक्ष विष्णुराम दुमरुले सरकारमा बसेकाहरुको राम्रो सुझबुझ नभएका कारण सहकारी संस्थाहरु समस्यामा पर्दै आएको बताउनुभयो । सहकारी संस्थाहरुलाई व्यवस्थित गर्ने नाममा देशभरका सहकारी संस्थाहरुलाई एउटा नियम लागू गर्न खोज्नु उपयुक्त नभएको उहाँंको भनाई थियो । उहाँंले खर्च कटौतीको नाममा हालसालै सहकारी बाहिरका अतिथिहरु ल्याएर साधारणसभा गर्न नपाउने वन्दोवस्त गर्नु पनि उचित नभएको बताउनुभयो । यसो हुँंदा विज्ञका कुराहरु सुन्न नपाउने भई ज्ञानको दायरा खुम्चित गएको उहाँंले बताउनुभयो ।
साधारणसभामा संस्थाका पूर्व अध्यक्ष एवं सञ्चालक सदस्य हरिरत्न गोर्खालीले स्थानीयले चलाएको सहकारी भाग्न सक्दैन भन्नुहँंदै त्यस्ता सहकारीमा रकम जम्मा गर्न डराउनु नपर्ने बताउनुभयो । साधारणसभामा सञ्चालकहरु रामचन्द्र दुमरु, राधेश्याम सैंजू, सपना कवांलगायतले पनि बोल्नुभएको थियो ।
सिद्धि गणेश सहकारी संस्थाको ३१औं वार्षिक साधारण सभा अन्तर्गत कमलविनायक स्टार बैंक्वेटमा क्षेत्र नं. ३ र ४ को संस्थाका सचिव विष्णु प्रसाद दुमरुको सभापतित्वमा कार्यक्रम सम्पन्न गरी १० बुँदे निर्णयसमेत पारित गरेको छ । कार्यक्रममा पूर्व अध्यक्ष तथा बचत उपसमितिका संयोजक कृष्ण गोविन्द लाखाजुले आव २०८१।८२ को आर्थिक प्रगति प्रतिवेदन र आव २०८२।८३ को अनुमानित बजेट प्रस्तुत गरेका थिए । उहाँले गत आवमा शेयरअन्तर्गत ७२ लाख १५ हजार ५ सय रुपैयाँ कमी आएको उल्लेख गर्दै, उपयोग सम्पत्ति तर्फ १३ करोड ५० लाख रुपैयाँ छुट्याइएको जानकारी दिनुभयो । साथै, १७ हजार शेयर बाँकी रहेकाले आवश्यक परे थप शेयर निकाल्न सकिने जानकारी दिनुभयो ।
संचालक समितिका सदस्य तुल्सिदास दुमरुले आव २०८१।८२ को प्रगति प्रतिवेदन र आव २०८२।८३ का प्रस्तावित कार्यक्रम प्रस्तुत गर्नुभयो । उहाँले सम्पत्ति शुद्धिकरण निवारण निर्देशिकाको पालना, नीतिगत संशोधन तथा आगामी गतिविधिहरुबारे स्पष्ट पार्नुभयो । कार्यक्रममा लेखा समितिका सदस्य हेरा ख्याजुले सुपरिवेक्षण समितिको प्रतिवेदन प्रस्तुत गर्नु भएको थियो। सभापति एवम् सचिव विष्णु प्रसाद दुमरुले सिद्धि गणेश सहकारी संस्थाले अन्य सहकारीभन्दा बढी भरपर्दो र पारदर्शी ढंगले काम गर्दै आएको बताउनुभयो । कार्यक्रममा सदस्य रमेश दुमरु, रञ्जन प्रजापति, चिरीमैया लाखाजु, सुन्दर मानन्धरसहितका बचतकर्ताको उपस्थिति रहेको थियो ।
१७ श्रावण, भक्तपुर । सिद्धि गणेश बचत तथा ऋण सहकारी संस्था लि. को शिक्षा उपसमितिको आयोजनामा अनिवार्य शिक्षा शिविर सिद्धि गणेश तालिम हल, खचाँमा सम्पन्न भयो ।
कार्यक्रममा संस्थाका अध्यक्ष रुद्र नारायण लाखाले कार्यक्रममा उपस्थित सदस्यहरुलाई सहकारी सिद्धान्तबारे जानकारी दिनुहुँदै सिद्धान्तको पालना गरी अघि बढेका सहकारी संस्था समस्यामा नपर्ने बताउनुभयोे । अध्यक्ष लाखाले सहकारी संस्था समस्यामा पर्नुका मुख्य कारणहरु मध्य सञ्चालक तथा व्यवस्थापनले सदस्यहरको बचत अपचलन गरी अनुत्पादनमूलक क्षेत्रमा लगानी गर्नु रहेको जानकारी दिनुभयो ।
उहाँले संस्थाबाट सदस्यहरुको सेवाको लागि बचत तथा ऋण कारोवार मात्र नभई स्वास्थ्य शिविर, सिपमुलक तालिम एवं रोजगारीमुलक तालिमहरु सञ्चालन गर्दै सामाजिक उत्तरदायित्व निर्वाह गर्दै आएको उल्लेख गर्नुभयो ।
उहाँले सदस्यहरुलाई सहकारीबारे चेतना दिनु र सुसूचित गर्नु सहकारी संस्थाको दायित्व रहेको बताउँदै संस्थाले स्थापनाकाल देखिनै नियमिति शिक्षा शिविर आयोजना गर्दै आएको बताउनुभयो । उहाँले संस्थाको थप विकासका लागि सदस्यहरुलाई संस्थाको सेवा सुविधा उपभोग गर्नुका साथै साधारण सभामा उपस्थित भई उचित सुझावहरु दिनुहुन आग्रह गर्नुभयो ।
कार्यक्रमका सभापति संस्थाका सचिव एवं उपसमितिका संयोजक विष्णु प्रसाद दुमरुले संस्थाको पृष्ठभुमिको जानकारी दिनुहुँदै संस्थाले आफ्नो कार्यक्षेत्रका नागरिकलाई मात्र सदस्यता प्रदान गरी आर्थिक कारोवार गर्नाले संस्था ३१ वर्षको कार्यकाल सम्म पनि सुरक्षित रहेको बताउनुभाये । उहाँले विगतमा साहुमार्जन संग लिएको ऋणको साँवा व्याज एकमुष्ट तिर्नुपर्दा न्यून आय भएका किसानलाई समस्या परेको हुनाले स्थापनाकाल देखि नै संस्थाले किस्ताबन्दी ऋण प्रदान गरी रोजगारी तथा आर्थिक अवसरहरु श्रृजना गर्दै आएको बताउनुभयो । उहाँले अरु संस्थाका सदस्यहरुले ब्याजको प्रलोभनमा परी आफ्नो बचत रकम समेत फसाएको उद्धारण दिनुहुँदै ब्याजको प्रलोभनमा नपर्न र आफु कारोवार गर्ने सहकारी सम्बन्धी जानकारी लिन सचेत गर्नुभयो ।
कार्यक्रममा संस्थाका व्यवस्थापक शिला गोसाईले संस्थामा उपलब्ध विभिन्न सेवा सुविधाहरुको जानकारी दिनुहुँदै संस्थाका बाल बचतकर्ता र शेयर सदस्य बीचको भिन्नताबारे चर्चा गर्नुभयो साथै बाल बचतकर्ता संस्थाका बचतकर्ता मात्र रहेको र शेयर सदस्यका अधिकार उनीहरुमा नरहने बताउनुभयो । उहाँले भक्तपुर नगरका सहकारी संस्था समुदायमा आधारित भई सञ्चालन हुँदै आएको कारणले नगर भित्रका सहकारी संस्था समस्यामा नपरेको र देश भरीका सहकारी संस्थाहरुका लागि उद्धारणिय बनेको बताउनुभयो । उहाँले सहकारी संस्थामा कार्यरत्त कर्मचारीहरुमा सहकारी सम्बन्धी ज्ञान र जानकारी नहुँदा पनि सहकारी संस्था समस्यामा पर्ने उल्लेख गर्नुभयो ।
कार्यक्रममा शिक्षा उपसमितिका सचिव किरण बनमाला र सदस्य रामहरि ताम्राकारले पनि बोल्नुभएको थियो ।
१७ जेठ, भक्तपुर । सिद्धि गणेश बचत तथा ऋण सहकारी संस्था लि. को शिक्षा उपसमितिको आयोजनामा संस्थाका नव आगन्तुक सदस्यहरुलाई संस्था एवं सहकारीता सम्बन्धी शिक्षा दिने उद्देश्यले अनिवार्य शिक्षा शिविर सिद्धि गणेश तालिम हल, खँचामा सम्पन्न भयो ।
कार्यक्रमका प्रमुख अतिथि एवं संस्थाका अध्यक्ष रुद्र नारायण लाखाले समुदायका समान विचार र आय भएका व्यक्तिहरुबचीको सहकार्य नै सहकारी हो भन्नुहुँदै संस्थाको स्थापनाकालमा सहकारी सम्बन्धी ज्ञान प्रप्त गर्न विभिन्न तालिमहरुमा समावेश भई नीति नियमको पालना गरी सहकारी सञ्चालन गर्नाले सिद्धि गणेश साकोस विगत ३१ वर्ष देखि विना कुनै समस्या निरन्तर समुदाय र सदस्यको हितका लागि कार्य गर्न सफल भएको बताउनुभयो ।
उहाँले सदस्यहरुलाई सहकारी सम्बन्धी चेतना र शिक्षा दिने उद्देश्यले संस्थाबाट शिक्षा शिविर, ऋण अन्तरक्रिया, बचत अन्तरक्रिया लगायत विभिन्न ज्ञानम्ूलक कार्यक्रमहरु सञ्चालन गर्दै आएको जानकारी दिनुहुँदै सहकारी संस्थालाई एक विद्यालयको रुपमा लिन सकिने विचार व्यक्त गर्नुभयो ।
अध्यक्ष लाखाले आफ्नो बचत सुरक्षित गर्न सहकारी संस्थामा सदस्य बन्नु पूर्व संस्था र संस्थाका सञ्चालकहरुबरे जानकार भएर मात्र सदस्य बन्नुपर्नेमा जोडदिनु हुँदै नीति नियम पालना गरी समुदायमा आधारित सहकारी संस्थाहरुमा जोखिम कम हुने उल्लेख गर्नुभयो ।
कार्यक्रममा अध्यक्ष रुद्र नारायण लाखाले संस्थाको अवधारणगत पक्ष एवं सहकारीता सम्बन्धी प्रस्तुती दिनुभएको थियो ।
कार्यक्रमका सभापति संस्थाका सचिव एवं उपसमितिका संयोजक विष्णु प्रसाद दुमरुले सिद्धि गणेश साकोस आफ्ना सदस्यहरु संग आत्मीय सम्बन्ध कायम गर्दै सदस्य एवं समुदायको आर्थिक विकसका लागि निरन्तर कार्यरत रहेको बताउनुभयो ।
उहाँले नीति नियमको पालना गरी समुदायमा आधारित भई संस्था सञ्चालन गर्दा संस्था सञ्चालनको सुरुवाती वर्षहरुमा नै विभिन्न पदकहरुबाट सम्मानित भएको स्मरण गर्नुहुँदै संस्थामा वित्तीय गुणस्तर कायम गर्दा अन्तराष्ट्रिय गुणस्तर मापदण्डको ऐक्सेस ब्रान्दको कास्य पदक समेत प्रप्त गर्न सफल भएको बताउनुभयो । उहाँले सदस्यबाट आवश्यक सम्पूर्ण जानकारी र कागजातहरु लिई मात्र संस्थाको ऋण सुविधा प्रदान गरिने हुँदा संस्था गुणस्तरीय र सुरक्षित बन्न सफल भएको बताउनुभयो ।
उहाँले समस्यामा परेका सहकारी संस्थाले विभिन्न प्रलोभन देखाई सदस्यहरुको बचत अपचलन गर्ने हुँदा ती सहकारी संस्थाबाट सदस्यहरुलाई बच्न सचेत गर्नुभयो । सचिव दुमरुले कार्यक्रममा संस्थाको पृष्ठभुमीबारे सदस्यहरुलाई जानकारी दिनुभएको थियो ।
कार्यक्रमा संस्थाका व्यवस्थापक शिला गोसाईले संस्थामा उपलब्ध सेवा सुविधाहरुबारे चर्चा गर्नुहुँदै सिद्धि गणेश साकोस एक बचत तथा ऋण सहकारी संस्था रहेको जसको मुख्य उद्देश्य संस्थाका सदस्यहरुलाई बचत सेवा तथा ऋण सुविधा प्रदान गर्नु हो भन्नुभयो । उहाँले सदस्यहरुलाई ऋणी, साक्षी र जमानीबारे जानकारी दिनुहुँदै सुरक्षित ऋण लगानीले संस्था आर्थिक रुपमा सफल र सक्षम रहेको बताउनुभयो ।
उहाँले राष्ट्रिय सहकारी नियमन प्राधिकरणले जारी गरेको बचत तथा ऋणको मूख्य कारोबार गर्ने सहकारी संस्थाको संचालन सम्बन्धी नियामकीय मापदण्डका विषयहरुबारे सदस्यहरुलाई जानकारी दिनुभयो । व्यवस्थापक गोसाईले सम्पत्ति शुद्धिकरण निवारणका लागि सहकारी विभागको वृतचित्र निमार्ण कार्यक्रम अन्तरगत सम्पत्ति शुद्धिकरण निवारणका असल अभ्यास गर्ने सहकारी संस्थाहरु मध्ये सिद्धि गणेश साकोस छनोट भई सहकारी विभाग र संस्थाबीच जेठ ८ गते बिहीबार सो विषयमा छलफल भेटघाट सम्पन्न भएको जानकारी दिनुभयो ।
कार्यक्रममा उपसमितिका सचिव किरण बनमाल र सदस्य रामहरी तम्राकरले पनि बोल्नुभएको थियो ।
भक्तपुर । सिद्धि गणेश बचत तथा ऋण सहकारी संस्था लि. ले सदस्यहरुलाई उद्यमी बनाउन प्रेरित गर्दै पन्ध्रदिने आधारभुत फोटोग्राफी तालिम प्रदान गरेको छ । साकोसको युवा उपसमितिको अयोजनामा सञ्चालित १५ दिने तालिम असार ६ गते सम्पन्न भएको हो ।
समाजमा दक्ष जनशक्ति उत्पादन गर्ने उद्देश्यसहित संस्थाले निरन्तर रुपमा सदस्य लक्षित सिपमूलक एवं क्षमता अभिबृद्धि तालिम सञ्चालन गरी सदस्यहरुलाई आर्थिक अवसर प्रदान गर्दै आएको साकोसका अध्यक्ष रुद्र नारायण लाखाले बताउनुभयो ।
कार्यक्रममा उपसमितिका संयोजक एवं संस्थाका उपाध्यक्ष विष्णु राम दुमरुले आधारभुत शिक्षा र सिपको महत्वबारे चर्चा गर्दै संस्थाबाट विद्यार्थीहरुको उज्वल भविष्यको लागि सहि विषय र सिप छनोट सम्बन्धी मार्ग निर्देशन कार्यक्रमहरु सञ्चालन गर्दै आएको जानकारी दिनुभयो । उहाँले अब शिक्षण संस्थाहरुले पनि युवाहरुलाई पढ्न तथा काम गर्न विदेश जाने सल्लाह दिनुभन्दा पनि स्थानीय रुपमा काम गर्न सकिने सम्भावनाहरु देखाएर प्रयोगयात्मक शिक्षा र सिप प्रशिक्षण गरी दक्ष जनशक्ति उत्पादन गर्नुपर्ने आवश्यकता औल्याउँनुभयो ।
उहाँले अनियमितता र भ्रष्टचार नै देश समस्यामा पर्नुको मुख्य जरा हो भन्नुहुँदै हामी जस्ता कृषि प्रधान राष्ट्रमा कृषिको प्रवद्र्धन र युुवाहरुलाई उत्पादनमूलक तालिमको व्यवस्था गरी वैदेशिक रोजगारीका लागि बाहिरिने युवाहरुलाई स्वदेश मै उत्पादनशिल क्षेत्रमा सदुपयोग गरे मात्र देशको उत्पादन शक्तिमा बृद्धि भई राष्ट्रको दिगो विकास हुने बताउनुभयो ।
कार्यक्रममा तालिमका प्रशिक्षक शरद् राईले दुई सय वर्ष अगाडी देखि नै फोटोग्राफीको विकासक्रम सुरु भएको उल्लेख गर्नुहुँदै फोटोग्राफी क्षेत्रमा एआई जस्ता आधुनिक विज्ञानको विकासले सकारात्मक सँगै नकारात्मक विषयहरु भित्र्एको र त्यस प्रति सजग भएर काम गर्नुपर्ने बताउनुभयो ।
उहाँले छिमेकी राष्ट्र भारत र चीनको उदहरण दिँदै आधारभुत शिक्षालाई बलियो बनाए मात्र देशमा दक्ष जनशक्तिको उत्पादन हुने बताउनुभयो । उहाँले नेपालमा सिपमूलक एवं प्रयोगयात्मक शिक्षाको आवश्यकता रहेको औल्याउँदै दक्ष जनशक्तिले समाजलाई सफल र असल बनाउने विचार व्यक्त गर्नुभयो । सिद्धि गणेश साकोस भक्तपुर फोटोग्राफी सुरु गर्ने प्रारम्भिक संस्था रहेको जानकारी दिँदै प्रशिक्षक राईले भन्नुभयो, ‘सिद्धि गणेशबाट फोटोग्राफी तालिम लिएका प्रशिक्षार्थीहरुले फोटोग्राफीलाई व्यवसाय बनाएर आय आर्जनको राम्रो स्राते निर्माण गरेका छन् ।’
कार्यक्रममा उपसमितिका सचिव जसतारा कोजु, व्यवस्थापक शिला गोसाई र तालिमका प्रशिक्षार्थी तेजस्वी मानन्धरले पनि आफ्ना विचारहरु प्रस्तुत गर्नुभएको थियो ।
२७ चैत्र, भक्तपुर । यस सिद्धि गणेश बचत तथा ऋण सहकारी संस्था लि.को सञ्चालक समितिको आयोजनामा नेपाल मजदुर किसान पार्टीका केन्द्रिय सदस्य एवं भक्तपुर नगरपालिकाका प्रमुख सुनिल प्रजापतिको प्रमुख आतिथ्यतामा नव वर्ष २०८२ साल र बिस्काः जात्राको शुभकामना आदान प्रदान कार्यक्रम सिद्धि गणेश तालिम हल, ख“चामा सम्पन्न भयो ।
कार्यक्रमका प्रमुख अतिथि भक्तपुर नगरपालिकाका प्रमुख सुनिल प्रजापतिले नगरपालिकाले कुनै पनि निर्णय गर्न सम्बन्धित क्षेत्रका व्यक्तिहरुको सल्लाह सुझाव अनुसार मात्र हुने बताउँदै सहकारीकर्मीहरुको सुझाव अनुसार कार्य गर्दा नगर भित्रका सहकारी संस्थाहरु समस्यामा नपरेको भन्नुभयो । उहाँले सहकारी संस्थाहरुले उत्पादनशिल क्षेत्रमा लगानी नगरी जग्गामा लगानी गर्नाले सहकारी संस्था समस्यामा पर्ने विचार राख्नुहुँदै आर्थिक अपचलन हुने सहकारीले सदस्यहरुको विस्वास जित्न स्थानियहरुलाई प्रयोग गरी बचत संकलन गर्ने गरेको बताउनुभयो । ‘नियमन निकायको अनुगमनकोे कमिको कारणले गर्दा हाल धेरै सहकारी संस्था समस्यामा परेको छ’ , उहाँले भन्नुभयो । उहाँले सहकारी संस्थाबाट ऋण प्रदान गर्न राम्ररी धितो निरिक्षण गरेर मात्र प्रदान गरे संस्थामा समस्यमा पर्नबाट जोगीने भन्नुभयो ।
प्रमुख प्रजापतिले भक्तपुर नगरपालिकाका जनताहरुको स्वास्थ्यको लागि नगरपालिकाबाट सञ्चालन गर्दै आएको ख्वप अस्पतालमा निरन्तर स्वास्थ्य सेवाहरु थप र बिकास गर्दै आएको बताउँदै सहकारी संस्थाहरुले पनि समाजलाई हित हुने कार्य गर्न नगरपालिकाबीच समन्वय र मद्त गर्नुपर्नेमा जोड दिनुभयो । उहाँले समाज र सदस्यहरुको विकास गर्न नव वर्षमा शुभकामना मात्र नभई नव वर्षको लागि नयाँ कार्य योजना तयार गरी सेवा प्रदान गर्न बताउनुभयो ।
उहाँले भक्तपुर नगरपालिकामा भएको शैक्षिक परिवर्तनको कारणले गर्दा नगरका हरेक परवारमा आर्थिक परिवर्तनको आभास भएको जसमा सहकारी क्षेत्रको पनि भुमिका रहेको बताउनुभयो । उहाँले कानुन सम्बन्धी ज्ञान नहुँदा समस्या पर्ने भन्नुहुँदै हरेक क्षेत्रमा कानुन सम्बन्धी ज्ञानको आवश्यकता रहने बताउनुभयो ।
उहाँले संस्था जति सफल हुन्छ त्यतीनै संस्थामा चुनौटी र कमजोरीहरु बढेदै जानेहुँदा अग्रजहरुको सल्लाह सुझाव लिई पूर्व योजना बनाई अधि बढेनुपर्नेमा बताउनुभयो ।
कार्यक्रममा संस्थाका अध्यक्ष रुद्र नारायण लाखाले ३१ जन युवाहरुबाट सुरु भएको संस्थाले हाल २१ ह्जार भन्दा बढि सदस्यहरुलाई सेवा प्रदान गर्दै आएको बताउनुभयो । उहाँले यस संस्था सामाजिक विकस गर्ने उद्देश्यका साथ स्थापना भएको स्मरण गर्नुहुँदै संस्थामा आर्थिका पारदर्शीता र सञ्चालकहरुमा इमान्दारीता कायमा गर्नाले संस्था अन्तराष्ट्रिय पदकबाट समेत सम्मानित भएको बताउनुभयो । उहाँले समाजिक सेवा गर्न विगतमा कृषकहरुलाई मल वितरण र स्वस्थ्य सेवा प्रदान गर्न स्वास्थ्य क्लिनिक सञ्चालन गर्दै आएको बताउनुभयो ।
कार्यक्रममा संस्थाका उपाध्यक्ष विष्णु राम दुमरुले हाल सहकारीहरुको लागि जारी भएको निदेर्शनमा सहकारी संस्थालाई कम्पनि भनिएको जसको अर्थ सहकारी संस्थाको शेयर पनि अरु कम्पनिहरुको जस्तै किन बेच हुने हो की जसले सहकारीको अस्तित्व माथि नै प्रश्न उठेको बताउनुभयो ।
उहाँले सहकारी संस्था आर्थिका कारोवारमा मात्र सिमित रहेको देखाएर राष्ट्र बैंकबाट नियन्त्रण गरी समुदायमा आधारित सहकारी संस्थाको अस्तित्व मिताउने प्रयास भई रहेको बताउनुभयो । त्यसै करणले हल जारी निदेर्शनको गहन छलफल गरी योजना बनाई अधि बढ्नु आवश्यकतामा जोड दिनुभयो ।
कार्यक्रममा संस्थाका सचिव विष्णु प्रसाद दुमरुले संस्था विगत्त ३१ वर्ष देखि सदस्यहरु एवं सामुदायको सेवाका लागि निरन्तर लागि रहेको बताउनुुभयो । उहाँले संस्थामा आर्थिक वर्ष २०८१।०८२ मा सम्पन्न भएका विभिन्न तालिम तथा कार्यक्रमहरुबारे जानकारी दिनुहुँदै ३१०० रुपैँयाबाट सुरुभएको यस संस्थाको हाल ३ अर्ब १५ करोड सम्पत्ति रहेको बताउनुभयो ।
कार्यक्रममा संस्थाका पूर्व अध्यक्ष कृष्ण गोबिन्द लाखाजुले धेरै सहकारीहरु समस्यामा परेको अवस्थामा पनि सिद्धि गणेश साकोसले समुदायमा आधारित भई उद्धारणिय कार्य गर्दै आएको बताउनुभयो । उहाँले हाल सहकारी सम्बन्धी जारी अध्यादेशले समुदायमा आधारित सहकारी संस्था सञ्चालनमा समेत असर परेको बताउनुभयो ।
उहाँले भक्तपुरको ऐतिहासिक बिस्का जात्रामा स्थानिय भन्दा अन्य बाहिरका व्यक्तिहरुले वीकृति फैलाईरहेको भन्नुहुँदै बिस्का जात्रा संयमित तवरले मनाउन स्थानिय आफैले व्यवस्था मिलाउनु पर्ने बताउनुभयो ।
कार्यक्रममा संस्थाका पूर्व अध्यक्ष हरिरत्न गोर्खालीले सदस्यहरुमा बचत गर्ने बानी बिकास गर्ने उद्देश्यले संस्था स्थापना भएको भन्नुहुँदै सहकारी संस्था सफल बन्न पारदर्शी बन्नुपर्ने बताउनुभयो । उहाँले सहकारी संस्थाका सञ्चालक सदस्यहरुको आर्थिक अपचलनको साथ साथै माथिल्लो निकायका संधहरुको कमीकमजोरीको कारणले हाल बजारमा सहकारी संस्था समस्यामा परेको विचार व्यक्त गर्नुभयो । उहाँले सहकारीमा रहेको संरक्षित पूँजी कोष सामाजिक बिकासको लागि उपयोग गर्नुपर्ने भन्नुहुँदै माथिल्लो निकायमा देखा परेका कमी कमजोरी सुधार गरे मात्र सहकारी क्षेत्र सुधार हुने बताउनुभयो ।
कार्यक्रममा संस्थाका निवर्तमान अध्यक्ष एवं सञ्चालक सदस्य राजन लाखाजुले बजारमा हाल सहकारीलाई सकारात्मक भन्दा नकारात्मक रुपमा लिई रहेको अवस्थामा यस संस्था नेमकिपाको सैद्धान्तिक मुल्य मान्यतामा आधारित भई संस्था सामुदायिक सहकारीको रुपमा अधि बढि रहेको बताउनुभयो ।
कार्यक्रममा संस्थाका लेखा सुपरिवेक्षण समितिका संयोजक राम प्रसाद दुमरुले देशमा भएका आर्थिक उतावचदावको बखतमा पनि सदस्यहरुलाई कुनै समस्या नपर्ने गरी सर्वोत्कृष्ट वीत्तिय समाधान प्रदान गर्दै आएको बताउँदै उपस्थित सम्पूर्णमा बिस्का जात्रा र नव वर्षको शुभकामना व्यक्त गर्नुभयो ।
कार्यक्रममा संस्थाका व्यवस्थापक शिला गोसाईले पनि बोल्नुभएको थियो ।
१६ चैत्र, भक्तपुर । सिद्धि गणेश बचत तथा ऋण सहकारी संस्था लि. का कर्मचारीहरुको क्षमता अभिबृद्धि गर्ने उद्देश्यका साथ नक्कली नोट र नक्कली दस्तखत पहिचान सम्बन्धी तालिम सिद्धि गणेश तालिम हल, खचाँमा सम्पन्न भयो ।
कार्यक्रममा संस्थाका अध्यक्ष रुद्र नारायण लाखाले ३१ जना युवाहरुको ३१०० रुपैँयाबाट सुरु भएको यस संस्था हाल २१ हजार शेयर सदस्य, ज्येष्ठ सदस्य तथा बाल बचतकर्ताहरुको परिवार बन्न सफल भएको बताउनुभयोे साथै संस्थाको हाल ३ अर्ब १५ करोडको कूल सम्पति रहेको जानकारी दिनुभयो । उहाँले संस्था स्थापनाकाल देखि नै समुदायमा आधारित भई नीति नियमको पालना गरी सञ्चालन हुँदै आएको कारण विभिन्न पुरस्कारबाट पुरस्कृत भएको स्मरण गर्नुभयो ।
उहाँले संस्थाबाट सदस्यहरुको आर्थिक क्षमता अभिबृद्धि गर्ने उद्देश्यले विभिन्न सिपमुलक तथा क्षमता अभिबृद्धि तालिम सञ्चालन गर्दै आउनुका साथै सदस्यहरुको स्वास्थ्यका निम्ति विभिन्न स्वास्थ्य सेवा सहित सिद्धि गणेश स्वास्थ्य क्लिनिक सञ्चालन गर्दै आएको जानकारी दिनुभयो ।
उहाँले संस्थाका कर्मचारीहरु बढि मुद्राकै कार्य गर्ने भएकोले शंखास्पद नोट र नक्कली दस्तखत पहिचान तालिमले कर्मचारीलाई मात्र नभई संस्थालाई पनि हित हुने विचार व्यक्त गर्नुभयो । अध्यक्ष लाखाले कार्यक्रममा तालिमका प्रशिक्षक र सहजकर्तालाई मायाको चिनो प्रदान गर्नुका साथै सहभागी प्रशिक्षार्थीहरुलाई प्रमाण–पत्र पनि वितरण गर्नुभएका थिए ।
कार्यक्रममा तालिमका प्रशिक्षक श्याम प्रसाद खतिवडाले सिद्धि गणेश साकोस जस्ता समुदायमा आधारित सहकारी संस्थाले समुदायको विकासका साथ साथै राष्ट्रको आर्थिक अवस्या सुदृधिकरण गर्न समेत टेवा पु¥याई रहेको बताउनुभयो । मुद्रा संग सम्बन्धित कार्य जोखिमपूर्ण हुने हुनाले शंखास्पद नोट पहिचान तालिमले सो जोखिम कम गर्नेछ, उहाँले भन्नुभयो । उहाँले तालिममा शंखास्पद नोटको पहिचान गर्ने विभिन्न तरिकाहरु सहभागीहरु माझ स्पष्ट पार्नुभएको थियो ।
कार्यक्रमका सहजकर्ता राम काजी खाईजुले आफु पनि सिद्धि गणेश साकोसका सदस्य रहेको भन्नुहुँदै संस्थाबाट कर्मचारीहरुको साथ साथै सदस्यहरुको पनि क्षमता अभिबृद्धि गर्ने तालिम नियमित सञ्चालन हुँर्दै आएको बताउनुभयो । उहाँले कर्मचारीहरुले आफ्नो क्षमता अभिबृद्धि गर्न आफुले पाएको जिम्मेवारीको कार्य सम्पादनका लागि आवश्यक ज्ञानको आफै खोजी गर्नुपर्नेमा जोड दिनुभयो ।
कार्यक्रममा संस्थाका व्यवस्थापक शिला गोसाई र कार्यक्रम तथा प्रवद्र्धन अधिकृत बिमल लवजुले पनि बोल्नुभएको थियो ।
१६ चैत्र, भक्तपुर । सिद्धि गणेश बचत तथा ऋण सहकारी संस्था लि. को शिक्षा उपसमितिको आयोजनामा अनिवार्य शिक्षा शिविर सिद्धि गणेश तालिम हल, खचाँमा सम्पन्न भयो ।
कार्यक्रममा संस्थाका अध्यक्ष रुद्र नारायण लाखाले कार्यक्रममा उपस्थित सदस्यहरुलाई सहकारी सिद्धान्तबारे जानकारी दिनुहुँदै सिद्धान्तको पालना गरी अघि बढेका सहकारी संस्था समस्यामा नपर्ने बताउनुभयोे । उहाँले संस्थाबाट सदस्यहरुको सेवाको लागि बचत तथा ऋण कारोवार मात्र नभई स्वास्थ्य शिविर, सिपमुलक तालिम एवं रोजगारीमुलक तालिमहरु सञ्चालन गर्दै आएको जानकारी दिनुभयो ।
अध्यक्ष लाखाले सदस्यहरुको बचत प्रयोग गरी भौतिक सम्पति बढाउने सहकारी संस्था समस्यामा पर्ने बताउँदै संस्थाको जगेडाकोष बलियो भए मात्र संस्था दिगो हुने विचार व्यक्त गर्नुभयो । उहाँले संस्थाका सदस्यहरुलाई सहकारी सम्बन्धी सुसूचित गर्ने हेतुले स्थापनाकाल देखिनै नियमिति शिक्षा शिविर आयोजना गर्दै आएको बताउनुभयो ।
उहाँले सिद्धि गणेश साकोस स्थापनाकाल देखिनै विभिन्न निकाय, संघ संस्थाबीच समन्वय गरी अघि बढेको कारणले सफल बनेको भन्नुहुँदै संस्थाको थप विकासका लागि सदस्यहरु साधारण सभामा उपस्थित भई समुदायलाई हित हुने सुझावहरु दिनुपर्नेमा जोड दिनुभयो ।
कार्यक्रमका सभापति संस्थाका सचिव एवं उपसमितिका संयोजक विष्णु प्रसाद दुमरुले संस्थाको पृष्ठभुमिको जानकारी दिनुहुँदै संस्थाले आफ्नो कार्यक्षेत्रका नागरिकलाई मात्र सदस्यता प्रदान गरी आर्थिक कारोवार गर्नुपर्नेमा जोड दिनुभयो । उहाँले विगतमा साहुमार्जन संग लिएको ऋणको साँवा व्याज एकमुष्ट तिर्नुपर्दा निम्न आय भएका किसानलाई समस्या परेको हुनाले स्थापनाकाल देखि नै संस्थाले किस्ताबन्दी ऋण प्रदान गरी रोजगारी तथा आर्थिक अवसरहरु श्रृजना गर्दै आएको बताउनुभयो । उहाँले संस्थाका सदस्यहरुलाई ब्याजको प्रलोभनमा परी आफ्नो बचत रकम समेत फसेको उद्धारण दिनुहुँदै ब्याजको प्रलोभनमा नपर्न र आफु कारोवार गर्ने सहकारी सम्बन्धी जानकारी लिन सचेत गर्नुभयो ।
कार्यक्रममा संस्थाका व्यवस्थापक शिला गोसाईले विभिन्न उद्देश्य अनुसारका विभिन्न सहकारी हुने जानकारी दिनुहँुदै सिद्धि गणेश एक बचत तथा ऋण सहकारी संस्था रहेको जसको मुख्य उद्देश्य सदस्यहरुको बचत संकलन गरी सदस्यहरुलाई ऋण प्रदान गर्नु हो भन्नुभयो । उहाँले बाल बचतकर्ता र शेयर सदस्य बीचको भिन्नता सम्बन्धी जानकारी दिनुहुँदै बाल बचतकर्ता संस्थाका बचतकर्ता मात्र रहेको र शेयर सदस्यका अधिकार उनीहरुमा नरहने बताउनुभयो । उहाँले सदस्यहको उद्देश्य अनुसार ऋण लगानी गर्दै आएको हुनाले संस्था दिगो र सुरक्षित रहेको बताउनुभयो ।
कार्यक्रममा शिक्षा उपसमितिका सचिव किरण बनमाला र सदस्य रामहरी ताम्राकारले पनि बोल्नुभएको थियो ।
भक्तपुर, ९ चैत । सिद्धि गणेश बचत तथा ऋण सहकारी संस्था लि.ले यस चैतसम्ममा ७० वर्ष पुगेका ज्येष्ठ नागरिकहरूलाई एक विशेष समारोहबिच शनिबार सम्मान कार्यक्रमको आयोजना गर्यो।
२०७० सालदेखि गर्दै आएको यो ज्येष्ठ सम्मान कार्यक्रम ११ औं पटकको हो । हालसम्म संस्थाले ९ सय ६७ जनालाई सम्मान गरिसकेको छ । उक्त कार्यक्रममा नेपाल मजदुर किसान पार्टीका अध्यक्ष एवम् वरिष्ठ राजनीतिज्ञ नारायणमान बिजुक्छें (रोहित) ले ज्येष्ठ नागरिकहरूको स्वस्थ्य र दीर्घायु जीवनको लागि जहिल्यै क्रियाशील भइरहनुपर्नेमा जोड दिनुभयो । उमरे गएसँगै विगतमा झैं काम गर्न नसक्ने स्मरण शक्ति कम हुँदै जाने हुँदा आ–आफ्ना पुराना अनुभव, सस्ंकार, संस्कृति नयाँ पुस्तामाझ हस्तान्तरण गर्नुपर्ने आवश्यकता औल्याउँदै उहाँले संस्थालाई भरपर्दाे, दिगो बनाउन र जनताको आवश्यकता पूरा गर्न बरोबर बैठक गरिरहनुपर्ने बताउनुभयो । “चीनमा छिटो विकास हुनुको एउटा कारण देश र जनताको आवश्यकताबारे बरोबर बैठक हुन्थ्यो विज्ञ या अनुभवीहरूबिच विचार आदानप्रदान हुन्थ्यो विचार आदानप्रदान हुँदा एउटा गतिलो निचोड निस्केको हुन्थ्यो”, उहाँले भन्नुभयो । स्थानीय तह स्वायत्त हनु पुर्नेकुरा स्पष्ट पार्दै उहाँले जनताको भावना, संस्कार, संस्कृति र समस्या बुझ्ने स्थानीय व्यक्ति नै स्थानीय तहको प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत हुनुपर्ने उल्लेख गर्नुभयो । विभिन्न जनजातिहरूको आगमनबारे उल्लखे गर्दै अध्यक्ष रोहितले बाह्य प्रभावकै कारण नेवार जनजातिको नाउँमा अधिकांश संस्कृत शब्द प्रयोग भइरहेको दृष्टान्तसहित बताउनुभयो । पूर्वजहरूले थालेका संस्कार, संस्कृति र भनाइ विज्ञानसम्मत भएको स्पष्ट पार्दै उहाँले आफ्नै भुमिमा उत्पादित वस्तुको सेवन नगरी बाह्य मुलुकबाट सामान पय्र ागे गरिरहको हुदाँ स्वदेशी रकम विदेसिरहेकोमा चिन्ता व्यक्त गर्नुभयो । सरकारी नीति तलमाथि पर्ने बित्तिकै राम्ररी सञ्चालन भएका समुदायमा आधारित सहकारी संस्थाहरूको स्थिति नै परिवर्तन हुनेतर्फ चनाखो हुन आगह्र गर्दै उहाँले कृषि सहकारीले किसान संगठन गरेर सङ्घर्ष गर्ला भनेरै सरकारले कृषि सहकारी संस्थालाई प्राथमिकता नदिएको बताउनुभयो । ज्येष्ठ नागरिकहरूप्रति गर्नुपर्ने हरे विचार कम हुँदै गएकाले चीनमा ज्येष्ठ नागरिकहरूलाई हेर्नैपर्ने नयाँ कानुन ल्याएर नयाँ पुस्तालाई कर्तव्यबोध गराएको उल्लेख गर्दै उहाँले भन्नुभयो, “घरमा कोही नभएकाको निम्ति आदर निकेतन आवश्यक छ । परिवार भए सन्तानले घरमै हेरविचार गर्नुपर्छ । ज्येष्ठ नागरिकहरू एक्लै बस्नु हुँदैन । समदुायभित्र रहेर कुराकानी गरिरहनुपर्छ ज्येष्ठ नागरिकका अनुभव, कला र सीप नयाँ पुस्तामा हस्तान्तरण गर्नुपछर्, उनीहरूसँग पैसाले लिन नपाउने ज्ञान हुन्छ । चुप लागेर बसे स्मरण शक्ति घट्नेछ ।” पठित महिला र अपठित महिलाबिच ज्ञानमा धेरै भेद हुने उल्लेख गर्दै उहाँले पुरानो पुस्ताले नयाँ पुस्तालाई अर्ती, उपदेश दिएर सत्मार्गमा ल्याएर जोगाउनुपर्छ भन्नुभयो । चुरोट, रक्सी सेवन र खानपिनमा नियन्त्रण गर्नुपर्नेमा जाडे दिँदै उहाँले आफ्नै बारीमा उत्पादित कति तरकारी रोग निको पार्ने औषधिको रूपमा प्रयोग भएको स्मरण गराउनुभयो ।
ख्वप अस्पतालका डाक्टर रत्नसुन्दर लासिवाले सहकारी संस्थाको दायित्व सम्झेरै संस्थाले स्वास्थ्य शिविर र ज्येष्ठ सम्मान कार्यक्रम गरिरहेको चर्चा गर्दै ज्येष्ठ नागरिकसँग रहको कला, सीप, ज्ञान र अनुभव नयाँ पुस्तामाझ पुर्याएर सुसूचित गर्नुपर्ने आवश्यकता औल्याउनुभयो । समाजमा नसर्ने रोग उच्च रक्तचाप, चिनी, दीर्घ दमखोकी तलु नात्मक रूपले बढिरहेको स्पष्ट पार्दै उहाँले क्यान्सरबाट बच्न चुरोट सेवन छोड्नुपर्ने बताउनुभयो । स्वास्थ्योपचारमा बढी खर्च भएको कारण पढाइ र खानपिनमा समस्या भएको उल्लखे गर्दै उहाँले स्वास्थ्य बीमा गर्नुपर्नेमा जोड दिनुभयो ।
संस्थाका अध्यक्ष एवं कार्यक्रमका सभापति रुद्रनारायण लाखाले राजनीति प्ररेणाबाटै समुदायको हितमा सहकारी संस्था स्थापना गरेको बताउनुभयो ।
संस्थाका उपाध्यक्ष विष्णुराम दुमरुले देशको राजनीतिक अवस्था बिग्रिएकोमा चिन्ता व्यक्त गर्दै दशे र जनताप्रति समर्पित भएर असल राजनीति गर्ने दलका कार्यकताले चलाएको सहकारी संस्था व्यवस्थित र नियमित चलिरहेको र अरुको सहकारी संस्थाका सञ्चालकहरू पैसा खाएर बेपत्ता भएको बताउनुभयो ।
कार्यक्रममा संस्थाका कोषाध्यक्ष जयराम गोर्खालीले आ–आफ्नो पुस्तावारीलाई लिपिबद्ध गर्नुपर्ने र समाजमा मिलेर बस्नुपर्ने आवश्यकता औंल्याउनुभयो ।
संस्थाका सचिव विष्णुप्रसाद दुमरुले कार्यक्रमको आवश्यकताबारे प्रकाश पार्नुभयो भने व्यवस्थापक शिला गोसाईले सहकारी संस्था बैंक र फाइनान्सभन्दा फरक रहेको समुदायमा आधारित संस्था हो भन्नुभयो ।
८० जना ज्येष्ठ नागरिकलाई आमन्त्रण गरिएको उक्त ज्येष्ठ सम्मान कार्यक्रममा उपस्थित ६८ जनालाई सम्मान गरिएको थियो । सो अवसरमा ज्येष्ठ नागरिकहरूलाई अतिथि नारायणमान बिजुक्छें (रोहित) ले दोसल्ला ओढाइ सम्मान गर्नुभएको थियो । यसअघि ज्येष्ठ नागरिकहरूको स्वास्थ्य परीक्षण गरिएको थियो । स्वास्थ्य परीक्षणमा निःशुल्क औषधि वितरण गर्ने संस्थालाई कदरपत्र प्रदान गरिएको थियो ।
२ फागुन, भक्तपुर । यस सिद्धि गणेश बचत तथा ऋण सहकारी संस्था लि. कोे लघुवित्त तथा बचत समुह परिचालन उपसमितिको आयोजनामा जडिबुटीको सहि उपयोग सम्बन्धी अभिमुखिकरण कार्यक्रम सिद्धि गणेश तालिम हल, खँचा सम्पन्न भयो ।
कर्यक्रममा संस्थाका अध्यक्ष रुद्र नारायण लाखाले यस संस्था बचत तथा ऋण सहकारी संस्था भएता पनि निरन्तर समाजिक क्रियाकलापमा संल्गन रहेको उल्लेख गर्नुहुँदै ३१ जनाबाट सुरु भएको संस्था हाल सदस्यहरुको विश्वासले २१ हजारको शेयर सदस्य, बाल बचतकर्ता र ज्येष्ठ सदस्यहरुको परिवार बनेको बताउनुभयो । उहाँले शरिरको आवश्यकता अनुसार सहि मात्रामा खाना सेवन गरे शरिर स्वस्थ हुने भन्नुहँदै हाल मानिसहरुमा परिश्रम र व्यायमको कमीको कारण विभिन्न रोगहरु निम्ती रहेको बताउनुभयो ।
कार्यक्रमका सहजकार्ता डा. सरिता श्रेष्ठले विगतमा नेपालबाट निर्यत हुने बस्तुहरु उत्पादनका कमीले र आफू संग भएको श्रोतको पहिचान गर्न नसेको कारणले आज अति आवश्यक वस्तुहरु समेत विदेशबाट आयत गर्नुपर्ने अवस्था रहेको बताउनुभयो । उहाँले हाम्रा परम्परागत खानेकुराहरुले आर्युवेदको कार्य गर्ने जानकारी दिनुहँदै नियमित व्यायम गरी आफ्नो शरिरको आफै ख्याल राख्नुपर्ने सुझाव दिनुभयो । उहाँले हामी माझ रहेको परमपरागत खानेकुरा र संस्कृतिलाई बौधिक सम्पतिको रुपमा लई ती सम्पतिहरुलाई व्यवसायिक स्वरुप दिनुपर्नेमा जोड दिनुभयो ।
उहाँले विदेशी परम्परा र संस्कृतिको अतिक्रमणले नेपालको मौलिक परम्परा र संस्कृति हरउँदै गएको प्रति चन्ता व्यक्त गर्नुहुँदै हाम्रो राम्रा जीवनशैली वैदेशिक जीवनशैलीमा परिवर्तन हुँनाले विभिन्न मानसिक रोगहरु बढ्दै गएको हो भन्नुभयो ।
उहाँले सन्तुलित आहारले मानिसलाई स्वस्थ्य बनाई राख्छ भन्नुहुँदै नेवार समुदायमा समायानुकुल खाना खान विभिन्न चाड आई रहने जसले नेवार समुदायमा सन्तुलित आहारको उपयोग भई रहने बताउनुभयो ।
कार्यक्रमका सहजकर्ता पूर्णभक्त दुवालले आदिबासी र जनजातीहरुको मात्र परम्परागत खाने कुरा हुने बताउँदै खानपान र आर्युवेदले मनोवैज्ञानी उपचार हुने भन्नुभयो । उहाँले परम्परागत स्वास्थ्य सेवाको ज्ञान र सीपको अध्ययन र अनुसन्धान नभएको कारण परम्परागत आर्युवेदिक स्वास्थ्य सेवाको अवस्था नाजुक रहेको बताउनुभयो ।
उहाँले जनमानसमा आर्युवेदिक औषधीको म्याद नसकिने र जती औषधी पुरानो भयो उती बढि काम गर्ने विचार रहेको जनु एकदमै गलत रहेको बताउँदै म्याद नागेका आर्युवेदिक औषधीको कारणले स्वास्थ्यमा अनुकूल असर गर्ने जानकारी दिनुभयो ।
कार्यक्रमका सभापति एवं संस्थाका सञ्चालक सदस्य रत्नश्वरी चवालले संस्थाबाट सदस्यहरुलाई सुसूचित गर्न विभिन्न सन्देशमूलक कार्यक्रमहरुको आयोजना गर्नुका साथै सदस्यहरुलाई आत्मनिर्भर बनाउन विभिन्न सीपमूलक तथा रोजगारीमूलक कार्यक्रम गदै आएको बताउनुभयो ।
कार्यक्रममा संस्थाका चन्द्र प्रसाद दुमरुले कार्यक्रमा उपस्थित सम्पूर्णलाई स्वागत गर्नुहुँदै खानपानमा सन्तुलन मिलाए शरिर स्वस्थ हुन्छ त्यसरीनै संस्थामा वित्तीय अनुसानसमा रहि बचत र ऋणमा सन्तुलन बनाए संस्था स्वस्थ रहने बताउनुभयो । कार्यक्रममा उपसमितिका सचिव केशव बोहजुले पनि बोल्नुभएको थियो ।